10 prostych wskazówek i porad dla Dolby Atmos

10 prostych wskazówek i porad dla Dolby Atmos

10 prostych wskazówek i porad dla Dolby Atmos 1920 1133 Cinematic

Porady Dolby Atmos – 10 wskazówek

Dolby Atmos stał się bardzo popularnym ostatnio systemem. Odkąd format ten został wprowadzony, ponad 80% kin domowych projektowanych jest z myślą o wsparciu dla Atmosa i innych formatów audio nowej generacji jak DTS.X czy Auro. Poniższy tekst ma charakter ogólnych wskazówek. Jeśli interesuje was bardziej specjalistyczna i wnikliwa analiza systemów dźwięku 3D to polecamy nas wpis – jak uzyskać najwyższą jakość Dolby Atmos, DTS:X i Auro-3D.

Poniżej prezentujemy 10 wskazówek i rekomendacji wynikających z lat doświadczeń:

  1. Umieść głośniki w taki sposób by zapewnić każdemu z widzów niczym nie przesłoniętą linię wzroku (w tym przypadku trafniejszy byłby wyraz “słuchu”). Tylko dlatego, że możemy korzystać z nowoczesnych formatów audio nie znaczy, że powinniśmy zrezygnować z dobrych zasad umiejscawiania głośników z ostatnich 20 lat praktyki w projektowaniu dźwięku przestrzennego. Wysokie częstotliwości łatwo dają się zablokować przez oparcia foteli, głowy widzów i inne przeszkody. W celu uzyskania zbalansowanego bezpośredniego dźwięku potrzebna jest nieprzesłonięta żadną przeszkodą linia między głową każdego z widzów a każdym z głośników przestrzennych. Nie może być żadnych przeszkód i barier pomiędzy dźwiękiem z każdego z głośników a żadnym z widzów.
  2. Nie umieszczaj za wszelką cenę głośników przestrzennych na poziomie uszu. Patrz powyżej. Głośniki powinny być niżej niż w przypadku typowych standardów 5.1 i 7.1, ale pod żadnym pozorem ich dźwięk nie może być blokowany. Warto sprawdzić rekomendowane przez CEDIA poziomy dla umiejscawiania tych głośników, jeżeli zależy nam na możliwie najlepszych wrażeniach, albo zapoznać się z naszym zaawansowanym wpisem podanym na początku artykułu. Jeśli umieścisz głośniki boczne na linii uszu ich dźwięk bezie prawdopodobnie zblokowany i nie dotrze dźwiękiem bezpośrednim do widzów siedzących po drugiej stronie rzędu.
  3. Postaraj się umieścić głośniki przestrzennie w najniższym możliwym miejscu po uwzględnieniu wszystkich pozostałych czynników. Dlaczego? Ponieważ bardzo pożądana jest separacja pomiędzy dźwiękiem dobiegającym z głośników przestrzennych a tym dobiegającym z głośników sufitowych. Jeśli przestrzeń oddzielająca głośniki warstwy 1 (linia uszu) od warstwy 2 (powyżej – górna) będzie zbyt mała, to dźwięk się “zleje” i pozbawimy go głębi i parametrów przestrzennych.
  4. Upewnij się że umiejscowienie głośników przestrzennych jest odpowiednie dla ich modelu i obszarów ich działania. Nie używaj dipoli do dźwięku przestrzennego- z racji ich designu nie zapewniają stałego pokrycia. Jeśli do dźwięku przestrzennego używasz głośników o wąskich kątach rozpraszania – to upewnij się, że zapewniasz dostateczną powierzchnię krycia dla każdego z rzędów. Właściwie to nie jest to nowy wymóg, ale w wypadku dźwięku przestrzennego ważna jest możliwość umiejscowienia subtelnych efektów w obszarze słyszenia co jest bardzo ważne dla odczucia przestrzeni. W przypadku nie tylko systemów Dolby Atmos, ale również tradycyjnych – kąty pod jakimi głośniki wypuszczają dźwięk są kluczowe. Warto mieć świadomość, czy nasz głośnik gra kierunkowo, czy bardziej rozprasza dźwięk. Wymusza to zupełnie inne podejście w temacie adaptacji akustycznej i sposobu montażu.
  5. Możliwe że będziesz musiał użyć uchwytów do głośników z możliwością konkretnego wycelowania głośników (niekoniecznie w główny punkt odsłuchowy; w Sali mogą być inne miejsca bardziej cierpiące na brak pokrycia przestrzeni). Jeśli posiadasz w kinie dwa rzędy siedzeń to często miejsce pomiędzy nimi działa najlepiej jako punkt w który należy celować. O metodach kierowania głośników i uzyskiwaniu w ten sposób różnych efektów – piszemy więcej w naszym specjalistycznym tekście.
  6. Postaraj się tak umieścić głośniki sufitowe, żeby zgadzały się z opublikowanymi standardami, ale jednocześnie zapewniały dobre rozmieszczenie kątowe od frontu do tyłu pomieszczenia. 
  7. Jeżeli przednie głośniki (lewy, prawy i środkowy) oraz tylne przestrzenne są uniesione powyżej 0 stopni (czyli powyżej linii uszu widza w rzędzie 1) to głośniki sufitowe powinny zostać adekwatnie rozmieszczone żeby zapewnić lepsze pokrycie przestrzeni od frontu do tyłu pomieszczenia. Ekranowe głośniki przednie często umieszczane są powyżej poziomu uszu w celu zapewnienia dobrego bezpośredniego pola dźwiękowego dla drugiego rzędu. Tylne głośniki przestrzenne również często bywają uniesione w celu zapewnienia bezpośredniej linii między nimi a przestrzenią nad oparciami tylnego rzędu. Jeżeli dokładnie kierujesz się wytycznymi Dolby Atmos, to nie uzyskasz za wiele kątowej separacji między ekranem, a pierwszym rzędem głośników sufitowych oraz pomiędzy tylnym rzędem głośników sufitowych a tylnymi głośnikami przestrzennymi.
  8. Wymagania do powierzchni krycia głośników sufitowych są wymagające i z wyłączeniem konstrukcji koaksjalnych (np. Procella Audio P1) będą generować „dziury” w kryciu z powodu krzyżowego pokrycia kanałów i innych czynników, które należy wziąć pod uwagę. W idealnym rozwiązaniu potrzebne byłyby pomiary pozaosiowe (zarówno pionowe jak i poziome ). Głównym wyzwaniem jest potrzeba zapewnienia szerokiego krycia zarówno od przodu do tyłu jak i od lewej do prawej. Wymaga to, żeby głośniki sufitowe miały “stożkowy” obszar rozpraszania dźwięku. Większość głośników sufitowych jest projektowana właśnie w taki sposób, z użyciem elementów przeznaczonych osobno do wysokich jak i do niskich częstotliwości. Zauważyć w nich można jednak problemy z wytłumieniem pozaosiowym i ważne jest, żeby wiedzieć gdzie takie strefy się znajdują. Producenci głośników dopiero powoli doganiają wymogi dotyczące obszarowego rozproszenia w najnowszych formatach audio, więc na chwilę obecną i tak nie ma za wiele produktów gotowych spełnić pokładane w nich w pełni nadzieje.
  9. Może być konieczne użycie uchwytów montażowych pozwalających na dokładne kierunkowe ustawienie głośników “górnych”. Z racji wymogów rozproszenia dźwięku, może być konieczne takie wycelowanie głośników “górnych”, żeby zapewniały odpowiednie pokrycie publiczności. Zatem nie tylko warstwa bazowa głośników powinna mieć możliwość nakierowania dźwięku, ale również warstwa “górna”.
  10. Dynamika. Bez dynamiki i wysokiej efektywności głośników nie uda nam się uzyskać prawdziwie kinowego dźwięku. Zarówno formatów tradycyjnych jak i dźwięku 3D.

CINEMATIC