Muzyka stała się częścią naszego życia i nie ma od tego trendu ucieczki. Słuchamy muzyki podczas prasowania, krzątania się po domu w samej bieliźnie, a także w trakcie dedykowanego seansu, kiedy to gasimy światła i staramy się pochłonąć najdrobniejsze niuanse przygotowane przez artystów. Niestety, jeżeli chodzi o strumieniowanie, większość ludzi słucha najgorszych możliwych wariantów, w których brakuje głębi i szczegółów przygotowanych w pocie czoła przez wykonawców podczas sesji nagraniowych. Na pewno nie doświadczają wtedy tego, nad czym pracował sztab ludzi w trakcie dopieszczania utworu.
Strumieniowanie muzyki to niewątpliwie największa zmiana w przemyśle audio przez ostatnie 40 lat, a główną rolę odegrał tutaj format plików zwany oficjalnie MPEG-1 Audio Layer III, znacznie lepiej kojarzony na całym świecie jako MP3. Zrobimy tutaj szybkie szkolenie dotyczące tego, dlaczego MP3 jest tak popularne w serwisach strumieniujących muzykę oraz jakie są znacznie lepsze warianty oferujące wyższą jakość i przyjemność z odsłuchu.
Płyty CD które kupujemy (a raczej które kupowaliśmy, bo sprzedaż spada w zastraszającym tempie) nagrywane są w formacie WAV, który wiele, wiele lat temu został przystosowany do pracy z określonymi parametrami gwarantującymi odtworzenie 96 decybeli dynamiki oraz częstotliwości na poziomie 22.05 kHz. W rezultacie otrzymujemy pliki o próbkowaniu 44.1 kHz oraz precyzji 16 bitów. Ustalenia te wynikają ze zdolności ludzkiego ucha do odbierania dźwięków w zakresie od 20 Hz do 20 000 Hz.
W konsekwencji pliki WAV zajmują dosyć dużo miejsca – około 55 MB (megabajtów) na pięciominutowy utwór i około 700MB na płycie CD, co przekłada się na niecałe 80 minut odtwarzania. O ile w przypadku nośników fizycznych nie stanowi to problemu, o tyle w przypadku strumieniowania są to zdecydowanie zbyt duże wartości. Odpowiedzią jest stratny format MP3, który pozwala skompresować piosenkę do około 10% oryginalnego rozmiaru. To dlatego spokojnie mieścimy na naszych smartfonach tysiące piosenek i odtwarzamy serwisy strumieniowe bez żadnych przycięć.
Format MP3 wykorzystuje dosyć zaawansowaną technologię zwaną kodowaniem perceptualnym lub modelowaniem psychoakustycznym. Z pliku wycinane są częstotliwości i dźwięki, które są “przykrywane” przez inne dźwięki. To tak, jakby na głośnym koncercie ktoś szeptał do nas – nie usłyszymy ani słowa. Format MP3 wykorzystuje również to, w jaki sposób nasze uszy odbierają dźwięki – słuch jest znacznie mniej czuły przy najwyższych i najniższych częstotliwościach, dlatego przeważnie są celowo uwypuklane w nagraniach. W przypadku MP3 najcichsze, najniższe i najwyższe dźwięki są całkowicie odrzucane po to, aby jeszcze bardziej zredukować rozmiar pliku wyjściowego.
Oczywiście nie możemy łudzić się, że możemy pozbyć się 90% rozmiaru pliku i zachować jakość oryginału. Na szczęście technologia wciąż się rozwija i streaming wysokiej jakości jest możliwy dzięki kilku kluczowym czynnikom:
- Po pierwsze, prędkości przesyłania danych wzrastały w ostatnich latach w ogromnym tempie. Łącza modemowe praktycznie nie istnieją, praktycznie wszędzie możemy cieszyć się szerokopasmowym internetem o prędkości powyżej 100Mbps, a sieci komórkowe niedługo przejdą z bardzo szybkiego 4G na ekstremalnie szybkie 5G.
- Po drugie, ceny magazynowania danych znacząco spadły. Dyski o pojemności 8 terabajtów kupimy już w cenie poniżej 1000 złotych.
- Po trzecie, metody kompresji dźwięku bardzo się rozwinęły. Do wyboru jest już znacznie więcej formatów niż bardzo kiepskie i stratne MP3 czy dobrej jakości, ale opasłe WAV.
- Po czwarte, konkurencja w serwisach strumieniowania rośnie, szczególnie wśród płatnych usług. Przy bibliotekach liczonych w milionach utworów, głównym polem do konkurowania staje się jakość przesyłanego dźwięku.
Coraz większy nacisk na strumieniowanie Hi-Fi sprawił, że kolejni gracze uruchamiają odtwarzanie muzyki w wysokiej jakości. Obecnie francuski Deezer wprowadził abonament Hi-Fi, dzięki któremu można odtwarzać ponad 36 milionów utworów w pełnym Hi-Fi, czyli 16-bit na 44,1 kHz poprzez wykorzystanie zaawansowanej kompresji FLAC . O krok dalej poszedł serwis Tidal, który oferuje plan Premium w jakości Hi-Fi, ale także strumieniowanie MQA o parametrach przewyższających płytę CD. Niestety, na tę chwilę MQA dostępne jest jedynie w aplikacji komputerowej. W obu przypadkach przepływność pliku wynosi 1411kb/s, czyli czterokrotnie więcej, niż w przypadku najlepszego MP3 w innych serwisach, które zatrzymało się na 320 kb/s.
Główną różnicą między FLAC a MP3 jest to, że FLAC to kompresja bezstratna. Nawet przy ograniczeniu rozmiaru do 50%, jakość dźwięku jest w 100% tym, co zostało nagrane w oryginale. Porównując FLAC do MP3, wciąż będziemy słyszeli wszystkie niuanse i detale, które zostały zawarte w materiale w trakcie nagrania. Zauważysz znacznie szerszą scenę akustyczną, szczegóły w wokalach i prawdziwą potęgę basu, którą przygotowali dla nas dźwiękowcy. Dzięki wykorzystaniu formatu FLAC platformy Deezer i Tidal mogą pozbyć się ograniczeń stratnego formatu MP3, a jednocześnie zaoferować znacznie mniejsze wymagania dotyczące łącza internetowego. W ten sposób jakość dźwięku multiroom często niewiele ustępuje tradycyjnym zestawom stereo.
Istnieje jeszcze kilka komponentów, które są niezbędne, aby w pełni wykorzystać potencjał drzemiący w plikach audio wysokiej jakości. Po pierwsze, niezbędne jest źródło umożliwiające odtwarzanie utworów w jakości CD z usług takich jak Deezer i Tidal. Wszystkie produkty serii EA od Control4 (EA-1, EA-3, EA-5) są kompatybilne z formatem FLAC i potrafią strumieniować go w jakości nawet 24-bit/192kHz, a więc znacznie bardziej wymagającym niż aktualnie przesyłają serwisy muzyczne. Po drugie, niezbędny jest odpowiedni wzmacniacz, który nie zgubi żadnych szczegółów w tak wymagających plikach. Doskonale nadają się do tego dedykowane Triad one, Triad 4 oraz Triad 8, które potrafią napędzić głośniki o mocy aż 100 wat. Dodatkowo Triad 4 i Triad 8 można zmostkować, a tym samym napędzić aż 200-watowe potężne przetworniki. Wszystkie wzmacniacze cechują się ultra-niskim poziomem zniekształceń harmonicznych (THD) i wysoką dynamiką, co zapewnia odtworzenie każdego niuansu w utworach. Jakość dźwięku multiroom zależna jest przede wszystkim od jakości komponentów z jakich zbudowany jest system. Oczywiście sama jakość muzyki źródłowej jaką dostarczamy do naszego systemu (Flac, Tidal Hi-Fi) jest równie istotna.
Trzeci element zestawu multiroom wpływający równie istotnie na jakość dźwięku to głośniki. Te znajdziemy w praktycznie każdej formie – głośniki w ścianie, głośniki sufitowe, głośniki naścienne, kolumny podstawkowe, głośniki architektoniczne – aktualnie dostępna jest praktycznie każda forma. Jeśli interesuje nas najpełniejszy dźwięk w całym zakresie, sugerujemy użyć przetworników o średnicy przynajmniej 8 cali lub do zestawu popularnych 6-calówek dodać odpowiedni subwoofer.
Jeśli spełnimy wszystkie powyższe wymagania i włączymy na naszym dopieszczonym zestawie najzwyklejszy, stratny streaming, popełniamy niemal wykroczenie. To tak, jakbyśmy do najnowszego Ferrari zatankowali 87-oktanową benzynę! Dlatego tak ważne jest, żeby do odpowiedniego zestawu wybrać odpowiednią usługę strumieniowania. Deezer Hi-Fi i Tidal Hi-Fi oferują miliony piosenek w jakości płyty CD bez żadnych przerw reklamowych i żadnego przerywania w trakcie odtwarzania. Łączą wysoką jakość płyt z ogromną wygodą tworzenia playlist, ulubionych albumów, wyszukiwania nowych utworów, a nawet dopasowania muzyki do nastroju słuchacza.
Ulepszenie systemu audio i jakości pobieranej muzyki pozwoli na emocjonujące, ujmujące doświadczenie odsłuchiwania muzyki dokładnie tak, jak chciał tego jej autor – w każdym zakątku naszego domu!
